Herdenken
Archief
Station Weesperpoort
5 MEI 2019
11:00 — 12:00
HvA Kohnstammhuis
Let op! Dit event is al verstreken.

Op de plek waar Station Weesperpoort stond, vertellen kenners over de aankomst van de Oost-Europese vluchtelingen in Amsterdam en hun verenigingsleven. Speciale aandacht is er voor de familie Borzykowski, de uit Polen gevluchte schoonfamilie van Jules Schelvis.

Dit verhaal wordt verteld op zondag 5 mei om 11.00 uur. Dit is een locatie met een groter aantal plaatsen.

Station Weesperpoort was tot 1939 het kopstation waar alle treinen uit het oosten aankwamen. Het was daardoor ook de plek waar vanaf 1881 Joden uit Oost-Europa in Amsterdam aankwamen, die op de vlucht waren voor het antisemitisme.

Onder de vluchtelingen uit Oost-Europa bevond zich de familie Borzykowski. David Borzykowski was geboren in Janow in Polen en trouwde daar met Gretha (Gitla) Stroz. Het stel arriveerde in 1919 in Amsterdam en kreeg daar drie kinderen Chaja (1921), ook wel Hella genoemd, Rachel (1923) en Herman (1927).

De joden die uit Oost-Europa kwamen, namen hun eigen cultuur mee naar Nederland en ze spraken onderling Jiddisch. Dit leidde tot de oprichting van de Oostjoodse Arbeiders Cultuur Vereniging Sch. An-Ski. An-Ski voorzag in de behoefte om zich in eigen kring met literatuur, kunst, dans, politiek en toneel bezig te houden. David Borzykowski was een van de oprichters. Gretha trad er op als actrice. An-Ski werd voor velen een tweede thuis.

Dochter Rachel Borzykowski trouwde in december 1941 met de bekende Sobibor overlevende Jules Schelvis. Door hem weten we meer over deze familie.

In mei 1943 werd de hele familie bij een razzia opgepakt en op transport gezet naar Sobibor. Alleen Jules overleefde op miraculeuze wijze de oorlog.

Op 5 mei passeren een drietal sprekers de revue. Peter Witte (voorzitter Lotty Veffer Foundation) belicht de geschiedenis van het Weesperpoortstation. Ariane Zwiers (Kenniscentrum Joods Cultureel Kwartier) vertelt over haar onderzoek naar An-Ski en de rol van David en Gretha. Tenslotte zal Rozette Kats, vertrouweling van Jules Schelvis, vertellen over de familie Borzykowski.

Het verhaal van Jules Schelvis en zijn schoonfamilie maakt onderdeel uit van de reizende tentoonstelling “Waarom schrijf je me niet” – Post uit de Vergetelheid van de Lotty Veffer Foundation, die t/m 6 mei bij debatcentrum FLOOR in het Kohnstammhuis gratis te zien is. Openingstijden op 5 mei zijn van 10.00-13.00 uur.

Dit programma is tot stand gekomen in samenwerking met debatcentrum FLOOR van de Hogeschool van Amsterdam.

foto: David, Chaja, Githla en Rachel Borzykowski.
foto: Herman Borzykowski in 1939.
foto: Jules Schelvis en Rachel Borzykowski trouwden tegelijk met haar zus Hella en Ab Stodel.
foto: Collectie Jacob Olie Jbz., 30 oktober 1895, Amsterdam Archief.
foto: Recensie van een toneelstuk waarin Gretha optrad, in het Nieuw Israelietisch Weekblad van 9 maart 1934.
Station Weesperpoort
5 MEI 2019
11:00 — 12:00
HvA Kohnstammhuis
Wibautstraat 2 - 4
Amsterdam
Onderdeel van Open Joodse Huizen & Huizen van Verzet
Volgeboekt
Website by HOAX Amsterdam