Tweeduizend getuigen vertellen

Centraal in de tentoonstelling Blik op de Holocaust staat een korte film. In deze film schetsen overlevenden van de Holocaust een indringend beeld van hun gevangenschap in de Hollandsche Schouwburg en de Crèche. Zij delen hun herinneringen aan en ervaringen met het wachten op deportatie, de onzekerheid en de vluchtpogingen. Daarnaast beschrijven verzetsmensen hun moedige inspanningen om anderen te redden. De getuigenissen maken deel uit van een indrukwekkende collectie met ruim 5000 uur gesproken herinneringen aan de Holocaust.

De audio fragmenten komen uit interviews opgenomen tussen 1995 en 1998 in het kader van het ‘Spielberg-project’, opgezet door de USC Shoah Foundation. Op twee kleine schermen kunnen alle tweeduizend getuigenissen die betrekking hebben op Nederland in deze zaal integraal bekeken worden. De interviews zijn doorzoekbaar op trefwoord of naam.

Virtuele werkelijkheid: Panorama op Bergen-Belsen

Naast de film en de gesproken herinneringen biedt de tentoonstelling een presentatie van de plek waar bijna 4000 joden uit Nederland naartoe werden gedeporteerd: Bergen-Belsen. Van het kamp zelf is niets meer over. Op een panoramascherm is een abstracte weergave van het beruchte concentratiekamp te zien. De gebouwen, barakken, kampstraten en afzettingen zijn erin zichtbaar. In deze virtuele presentatie worden naast interviewfragmenten, ook documenten, foto’s, tekeningen en objecten uit de museumcollectie getoond als ‘dragers van verhalen’. Naast Bergen-Belsen werden joden uit Nederland ook naar Auschwitz, Sobibor, Theresienstadt en Mauthausen weggevoerd.

Ethiek rond beelden van wreedheid

Van vrijwel alle onderdelen van de Holocaust bestaan foto’s en filmbeelden, waaronder uiterst schokkende beelden die de vernedering en moord op slachtoffers tonen. Deze installatie onderzoekt of er naast die ervaringen en getuigenissen ruimte moet zijn voor foto’s en filmbeelden van de moord en de vernedering. Soms werden deze beelden gemaakt door een slachtoffer, maar meestal door daders, omstanders of bevrijders.

Hoewel de Holocaust resulteerde in de moord op zes miljoen joden, is het niet vanzelfsprekend om foto’s van de slachtoffers te presenteren in een museum over de Holocaust. De confronterende installatie in deze zaal heeft tot doel om samen met het publiek te onderzoeken waar de ethische en educatieve grenzen liggen van het gebruik van Holocaustbeelden. De uitkomsten van het onderzoek bepalen mede hoe de uiteindelijk vaste opstelling in het Nationaal Holocaust Museum wordt ingevuld. Denkt u ook mee?

De getoonde beelden achter deze wand zijn zeer confronterend en niet geschikt voor kinderen onder de 16.

Het museum is geïnteresseerd in uw mening over de verschillende verhalen- en herinneringsdragers in deze tentoonstelling. Uw mening helpt ons met de invulling van de toekomstige vaste opstelling in het Nationaal Holocaust Museum. Wij nodigen u graag uit om deel te nemen aan de publieksenquête.