Kunstenaar Tina Farifteh startte na 7 oktober met het kunstproject ‘ik en jij’, waarbij Amsterdammers konden inspreken hoe ze zich voelden. Ze vroeg zich af of er een manier is om elkaar te blijven horen te midden van extreem geweld, lijden, ontmenselijking, onderdrukking, onrecht, verdriet en verhitte emoties. Op 5 mei is een selectie van de stemmen te horen tijdens een Vrijheidsmaaltijd in Sexyland. Later dit jaar volgt een audiodocumentaire bij DOCS.

TINA OVER ‘ik en jij’
Ik doe al een tijd lang onderzoek naar empathie en het effect van woorden en beelden op ons (on) empathisch gedrag. Wat in Israël en Palestina gebeurt en hoe het gesprek erover in Nederland wordt gevoerd, vind ik zeer verontrustend. Ik maak me zorgen over de mensen daar, maar ook over de mensen hier. Over hoe we elkaar zien en of we elkaar nog kunnen horen. Over de immense kloof tussen de stemmen van het volk en de acties van politieke leiders – hier en daar. Over de desillusie, verlatenheid, woede en wanhoop.

De urgentie om nieuwe manieren van luisteren en delen te onderzoeken is momenteel groter dan het ongemak en de kwetsbaarheid die deze poging met zich meebrengt. Ik heb geen antwoorden. Daarom wil ik ruimte creëren en juist jou vragen:

Hoe is het met je?
Welk effect hebben deze verschrikkingen op jou?

Honderden reacties
Tina maakte een telefooncel waar mensen anoniem hun gevoelens en gedachten kunnen delen. Dit is een poging om een ​​vertraagd gesprek te faciliteren. Eén waarin we kunnen delen en luisteren, maar niet meteen kunnen reageren. De stemmen zijn ontdaan van identiteit of achtergrond. Honderden mensen deelden hun gevoelens. Anoniem in een telefooncel. Er werd gepraat, geschreeuwd, gefluisterd, gevraagd en bevraagd, gehuild, geluisterd, gebeden en gezwegen.

De installatie ‘ik en jij’ stond op kunstbeurs Unfair, in het Amsterdam Museum, Sexyland en presentatieruimte ROZENSTRAAT – a rose is a rose is a rose.

Lees hier een artikel over de installatie van Tina:

De oorlog in Gaza kan ons niet niet bezighouden – over de installatie ‘Ik en jij’ van Tina Farifteh

Hoe blijven we in gesprek als het lijden en de wanhoop ondraaglijk wordt?

Tina: “Sinds ik in november de installatie maakte is het geweld in Gaza totaal geëscaleerd. Er zijn meer dan 33.000 Palestijnen vermoord door het Israelische leger, 1,7 miljoen mensen in de Gazastrook zijn ontheemd, 677.000 mensen lijden aan catastrofale honger, de meeste noodhulp wordt door Israël bij de grens tegengehouden. Het Internationaal Gerechtshof oordeelde in januari dat er een serieuze dreiging is dat genocide plaatsvindt en dat Israel maatregelen moet nemen om genocide te voorkomen. Israël heeft tot op heden deze uitspraak naast zich neergelegd.

Met deze installatie vraag ik me af wat mijn rol als kunstenaar is in een tijd die niet alleen fysieke, maar ook culturele wonden veroorzaakt; een tijd die bestaande trauma’s openscheurt en verdiept. En nieuwe trauma’s creëert die generaties lang zullen doorwerken. In een tijd waarin woorden worden misbruikt om ons uit elkaar te spelen en sommige woorden niet eens mogen worden genoemd, voel ik een dringende noodzaak om nieuwe manieren te onderzoeken om een dialoog te voeren. Leidt echt luisteren naar de ander, ook al ben je het niet met elkaar eens en doet het pijn, een middel om toch empathisch te blijven? Bestaat er iets als radicale empathie? En hoe moet dat?

Maar ik ben ook mens. Elke dag dat het geweld voortduurt groeit ook mijn wanhoop. Ik vecht elke dag tegen mijn eigen emoties, tegen mijzelf. Ik wil eigenlijk alleen nog maar schreeuwen. Of zwijgen. Het wordt steeds moeilijker om de ander te blijven zien, te luisteren, om open te staan voor een gesprek. En toch, we zullen met elkaar moeten blijven praten. Want wat is het alternatief?”

Audiodocumentaire
Op basis van de bijdragen aan ‘ik en jij’ maakt audiomaker Laura Stek een documentaire die later dit jaar te beluisteren zal zijn via podcastplatform DOCS.

Samenwerking
De kunstinstallatie ‘ik en jij’ van Tina Farifteh is geproduceerd en ondersteund door Prospektor en het Amsterdams 4 en 5 mei comité. Onderzoek voor de installatie is onderdeel van het Fellowship Programma 2023-2024 van het Nederlands Film Festival.

Colofon
Research, concept, design installatie: Tina Farifteh
Technisch ontwerp: Arran Lyon
Grafisch ontwerp: House TMM
Vertaler: Mark Baker
Creatief producent: Eefje Blankevoort (Prospektor)
Uitvoerend producent: Jesse Kuiper (Prospektor)
Coproductie: Amsterdams 4 en 5 mei comité
Productie Vrijheidsmaaltijd: SEXYLAND World
Audiodocumentaire: Laura Stek en Tina Farifteh

Grote dank aan alle deelnemers voor hun vertrouwen. Voor het delen en voor het luisteren.